Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2009

Εποχή Καρναβαλιού!


Με τη λατινογενή λέξη Καρναβάλι, την αντίστοιχη της ελληνικής απόκρεω ή αποκριά, χαρακτηρίζεται η περίοδος των τριών εβδομάδων πριν από την Καθαρά Δευτέρα, κατά την οποία επικρατεί το έθιμο του μασκαρέματος. Κυριολεκτικά “Αποκρεά” σημαίνει τον αποχαιρετισμό της περιόδου κρεατοφαγίας ή την αποχή από το κρέας (από-κρεώ). Αντίστοιχα και η λατινογενής λέξη “Καρναβάλι” είναι σύνθετη από τις λέξεις carne = κρέας και vale = χαιρετώ.

Στις αλλαγές των εποχών από τα πανάρχαια χρόνια, οι άνθρωποι επικαλούνταν ανώτερες δυνάμεις για να εξασφαλίσουν υγεία, ευημερία και γονιμότητα για αυτούς και για τα ζώα τους. Τα αποκριάτικα έθιμα, αποτελούν ένα μέσο ελεύθερης έκφρασης αφού, σύμφωνα με το “νόμο” του καρναβαλιού, η σοβαρότητα, η τάξη και οι καθορισμένοι κοινωνικοί ρόλοι αμφισβητούνται και ανατρέπονται. Άνδρες μεταμφιέζονται σε γυναίκες, ηλικιωμένες γυναίκες σε λεχώνες, νέοι σε ηλικιωμένους και άνθρωποι σε ζώα. Τα γέλια, οι χοροί, τα αθυρόστομα τραγούδια και τα ολονύχτια γλέντια κυριαρχούν μέχρι το τέλος της Αποκριάς. Στη συνέχεια όλα επανέρχονται στην καθιερωμένη τους κατάσταση.

Η ιστορία της μεταμφίεσης αρχίζει στην αρχαία Ελλάδα, την εποχή του Διονύσου. Στην αρχαία Αίγυπτο συνδέεται με το θεό Όσιρη, ενώ στην Αρχαία Ρώμη, παραπέμπει στα Λουπερκάλια των Ρωμαίων. Κατά την ορθόδοξη παράδοση η Αποκριά είναι η προπαρασκευαστική περίοδος για την ασκητική βίωση της Σαρακοστής. Αρχίζει την Κυριακή του Τελώνη και Φαρισαίου και λήγει την Κυριακή της Τυροφάγου.

Τι γίνεται όμως Σήμερα; Μήπως τελικά η όλη κοινωνία και ζωή τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας έχει γίνει μία Αποκριά και εμείς όλοι «καρναβάλια» που ζούμε, διαδραματίζουμε κοινωνικούς και επαγγελματικούς ρόλους χωρίς ηθικές αρχές, τάξη, σοβαρότητα, ανδρεία, κ.α. Στην αρχαιότητα οι αθλητές αγωνιζότανε για ένα κλαδί ελιάς υποκινούμενοι από την ευγενή άμυλα, τώρα από το ντόπινγκ, παλαιότερα υπήρχαν αξίες όπως αξιοκρατία, ελευθερία, ικανότητα, ανδρεία, τώρα η «λαμογειά». Έχει γίνει μεγάλη μαγκιά στην σημερινή εποχή να μπορείς να κλέψεις την Εφορία, το Κράτος, να κάνεις «Υπερτιμολόγηση» να «Λαδώσεις» και να τα «Αρπάζεις». Για όλα υπέρτατο αγαθό έχει καταντήσει το «ρουσφέτι» και η εκδούλευση. Τελικά μας χρειάζεται ένα πραγματικά ένα καινούργιο Όραμα όπως είπε και φίλος Delta! Να καταλάβουμε ότι οι Απόκριες είναι ένα διάλλειμα από το έργο της ζωής και όχι το ίδιο το έργο!

9 σχόλια:

Apprentice-BJ είπε...

Αγαπητέ L,
Έχεις δίκιο σε ότι γράφεις. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που δυστυχώς για όλους μας δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε το σωστό από το λάθος, το ηθικό από το ανήθικο, το τί τελικά συμβαίνει γύρω μας και τί στην ουσία μας παρουσιάζουν ότι συμβαίνει!

Βέβαια, σκέφτομαι αυτή τη στιγμή ότι το θέμα της φοροδιαφυγής, εισφοροδιαφυγής, υπερτιμολογήσεων κλπ είναι μεγάλο και θα πρέπει να εξεταστεί σε αντιδιαστολή και με τις υποχρεώσεις του κράτους προς τον πολίτη. Το σίγουρο βέβαια είναι ότι ξεφεύγει από την βάση της σωστής τοποθέτησής σου.

Όμως, θάρρος θα συνιστούσα. Οφείλουμε με την μελέτη των φαινομένων να είμαστε σε εγρήγορση ώστε να διακρίνουμε το αληθές. Πέραν αυτού όμως και με τις πράξεις μας, έχουμε την υποχρέωση να επανορθώνουμε την διεστραμμένη όψη των πραγμάτων.

Α_BJ

delta είπε...

Ένα από τα στοιχεία που συνδέεται άρρηκτα με τις απόκριες είναι το γέλιο. Πρόκειται για ένα συναίσθημα πολύ ευχάριστο και προκαλείται όταν μπορούμε να αντιληφθούμε στις καταστάσεις που ζει ο καθένας μας κάτι κωμικό, αστείο, παράλογο, κάτι που δεν υπακούει σε κανόνες λογικής ούτε υποτάσσεται στην τάξη. Πολλά γεγονότα του κόσμου που μας περιβάλλει τα αντιλαμβανόμαστε σαν φυσικά, λογικά, σωστά, από συνήθεια, σχεδόν αυτόματα. Για να γελάσει κανείς θα πρέπει να έχει την ικανότητα να βγει έξω από τον συνηθισμένο αυτοματισμό της αντίληψης και να δει στις "φυσιολογικές" πράξεις και αμοιβαίες σχέσεις των ανθρώπων το αλόγιστο και παράλογο...

WEB-STAR είπε...

Αγαπητέ Lamda κάποτε ένας μεγάλος Έλληνας κωμικός ο Λάμπρος Κωνσταντάρας είπε ότι αν μια κατάσταση που ζούμε είναι άσχημη τότε μπορεί να βγάλει γέλιο αλλά μπορεί και όχι, αν μια κατάσταση είναι τραγική τότε ο κάσμος θα αντιδράσει και μάλιστα μπορεί και μερικοί να ξεκαρδιστούν γιατί καταλαβαίνουν την τραγικότητα του ήρωα βλέπωντας την ειρωνία της τύχης ή το τι θα του έρθει του δίστυχου στην επόμενη σκηνή.
Έτσι πιστέω οτι και με τα Καρναβάλια ο άνθρωπος χωρίς να καταλάβει το έργο της ζωής του προσπαθεί να τη γελιοποιήσει και να δει με όλους τους υπόλοιπους τα στραβά του καθημερινού του βίου. Ίσως είναι μια λανθάνουσα συνηδητότητα για μας, η οποία όμως φιλτραρισμένη από το ΕΓΩ μας τελικά να μας δίνει το μύνημα ότι τελικά δικαιωθήκαμε. Ότι δηλαδή εμείς είμαστε οι σωστοί και ο γιαλός είναι στραβός...
Αυτά.

LAMDA είπε...

Φίλε Apprentice-BJ, πολύ σωστά αυτά που αναφέρεις σχετικά με το θάρρος και το χρέος μας για επανόρθωση των πραγμάτων. Χαίρομαι που κατάλαβες ότι η ουσία της διαστρέβλωσης της εποχής μας είναι το κομφούζιο που επικρατεί σχετικά με το ηθικό και το ανήθικο, το σωστό και το λάθος και ότι τα παραδείγματα που ανέφερα ήταν απλά για να τονίσω αυτό το φαινόμενο. Τώρα το αν το κράτος φταίει ή όχι είναι μια άλλη συζήτηση αλλά θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το κράτος και ο κάθε θεσμός δεν είναι ανεξάρτητα πρόσωπα αλλά η όλη τους συμπεριφορά και λειτουργία από εμάς δημιουργείται. Είναι ο συμπαντικός νόμος της δράσης και της αντίδρασης. Έχει δίκιο ο DELTA με την φράση του "...θα πρέπει να έχει την ικανότητα να βγει έξω από τον συνηθισμένο αυτοματισμό της αντίληψης και να δει στις "φυσιολογικές" πράξεις και αμοιβαίες σχέσεις των ανθρώπων το αλόγιστο και παράλογο...".Βέβαια το γέλιο από μόνο του δεν νομίζω ότι αρκεί αλλά η συνειδητοποίηση του παραλόγου μέσα από τη σάτιρα των Αποκρεών. Να συνειδητοποιήσουμε δηλαδή σύμφωνα με την σωστή καυστική τοποθέτηση του WEBSTAR ότι φθάσαμε στο σημείο να πιστεύουμε ότι ο γυαλός είναι στραβός και εμείς σωστά αρμενίζουμε!!!

Apprentice-BJ είπε...

Έπειτα από όλα όσα διάβασα, η φυσιογνωμία του κλόουν μου έρχεται στο μυαλό τόσο συμβολικά, όσο και στην καθημερινότητα μας. Γέλιο και δάκρυα μαζί. Τα δάκρια «απορροφώνται» από την πελώρια αγκαλιά του χαμόγελου, το οποίο αναγεννά την ελπίδα του ανθρώπου. Οι δυο όψεις του «νομίσματος» της κάθε μέρας, της κάθε ώρας και της κάθε στιγμής.

Το χαμόγελο πρέπει να υπάρχει πάντα είτε ως χαμόγελο προσφοράς είτε ως χαμόγελο συγκράτησης.
Όσο και αν αυτό είναι δύσκολο ο κλόουν μας αποδεικνύει ότι γίνεται με την πιθανή αφέλειά του, να αντιλαμβάνεται πολλά, αλλά να δείχνει ότι δεν καταλαβαίνει τίποτα από αυτά. Να απορροφά την πίκρα, την στεναχώρια, την εμπειρία, την γνώση και τόσα άλλα, να στέκεται όμως και πάλι με τη αφέλεια του, δίνοντας σε όλους τους θεατές, εμάς δηλαδή, τον «τόνο» της ταπεινότητας.

Συνεχίζοντας, θα γίνω λίγο πιο καθημερινός. Το ποιος είναι κλόουν είναι δύσκολο να πει κανείς Αλλά και αν ακόμα μπορέσει κάποιος να διακρίνει ποιος είναι, δυστυχώς στην περίπτωση αυτή ο κλόουν παίρνει την ρετσινιά της γελοιότητας που αντικρίζουμε κάθε μέρα. Κάνουμε λοιπόν τον κλόουν, περιφερόμενοι ανάμεσα σε όρους όπως συνάφεια, περαίωση, κοινωνική ασφάλιση χωρίς συγκεκριμένους όρους (υποχρεωτική), φορολογία και δικαιοσύνη και εν κατακλείδι απεριόριστα έγγραφα για απαλλαγή ευθυνών από αρμοδίους κλπ. Έτσι γινόμαστε όλοι γρανάζια ενός τροχού που συνεχώς γυρνάει συνθλίβοντας όμως μέσα τον καθένα μας, Κάποιοι κάνουν τον κλόουν δακρύζοντας μήπως και δεχτούν την κατανόηση, σε αντιδιαστολή όμως, κάποιοι άλλοι κάνουν τον κλόουν γελώντας δείχνοντας έτσι πως η κατανόηση και η συμπόνια είναι είδος πολυτελείας στις μέρες μας.

A_BJ

LAMDA είπε...

Αγαπημένε μου φίλε Α_ΒJ,

Ο κλόουν, ο Ζορό, ο Ρομπέν των Δασών, οι Νεράιδες και οι Μάγισσες, είναι πολλές από τις κλασικές φιγούρες του καρναβαλιού. Σε αυτό το Καρβαβάλι βέβαια αναδεικνύονται και άλλες από την καθημερινότητα της χρονίας που περάσαμε όπως ο ΕΦΡΑΙΜ στο καρναβάλι της Πάτρας! Εσύ τουλάχιστον έχεις μάθει να διαχωρίζεις τις γραμμές μεταξύ του άσπρου και μαύρου και να μην πηγαίνεις πότε στο μαύρο και πότε στο άσπρο και ακόμα χειρότερα από μαυρό σε μαύρο όπως κάνουν πολλοί άλλοι. Το βασικό στοιχείο βέβαια είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι σε αυτή τη ζωή καλούμαστε να παίξουμε ρόλους όπως αυτόν του οικογενειάρχη, γονιού, παππού, επαγγελματία. Θα πρέπει όμως να τους παίξουμε με καλωσύνη, καλή καρδιά, ανοικτά μυαλά και αγνή ψυχή, όσο μπορούμε, και να μην αλλοτριωνόμαστε από την καθημερινότητα και τα κακώς κείμενά της όπως περαιώσεις, γραφειοκρατία, ανευθυνότητα (και μένα μου τη δίνουν όλα αυτά όπως κατάλαβες και έγραψα το άρθρο), αλλά βέβαια αν μπορούμε να βάλουμε το δικό μας λιθαράκι όσο μπορούμε μέσα από την καθημερινότητά μας για βελτιωθούμε εμείς και βελτίωσουμε κατ' επέκταση την όλη εικόνα. Και πάνω από όλα να προσπαθήσουμε να αποκτήσουμε την ικανότητα που αναφέρει ο DELTA "...να βγούμε έξω από τον συνηθισμένο αυτοματισμό της αντίληψης και να δούμε στις "φυσιολογικές" πράξεις και αμοιβαίες σχέσεις των ανθρώπων το αλόγιστο και παράλογο...".

Apprentice-BJ είπε...

Αγαπημένε μου L,
Ό,τι έγραψα μου βγήκε απευθείας και χωρίς να έχω σκοπό να αντιπαρέλθω άμεσα σ' αυτά που αναφέρεις.
Η αρχική σου αναφορά, σε συνδυασμό με κάποια πρόσφατη αγανάκτησή μου ως πολίτης αυτής της κοινωνίας, "ξεκλείδωσαν" τα χέρια μου, κάνοντάς με, εκφράζοντας όλα όσα ελεύθερα σκέπτομαι, να γίνω καυστικός και τώρα που το σκέφτομαι πιθανώς παρεξηγήσιμος. Εάν αυτό συνέβη, νοερά μπορώ να τα διαγράψω.

A-BJ

LAMDA είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
LAMDA είπε...

Η μαγεία αυτού του blog είναι να μπορείς να εκφράζεις ελεύθερα αυτό που αισθάνεσαι. Και εσύ αυτό έκανες. Καλά έκανες και εκφράστηκες ελεύθερα, αλίμονο εάν δεν το έκανες, καλά έκανες και έγινες καυστικός, έτσι γινόμαστε καλύτεροι και συνειδητοποιούμε κάποια πράγματα - με το χάϊδεμα στα αφτιά δεν κερδίζουμε κάτι- και ούτε να περνάει από το μυαλό ότι έγινες παρεξηγήσιμος. Οπότε δεν χρειάζεται να διαγράψεις νοερά κάτι, γιατί όλα είναι τμήματα του οικοδομήμτατος.

Και εγώ σε ευχαριστώ για τον γόνιμο διάλογο που έγινε

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...