Τάι Τσι : Το διαβατήριο για μια πληρέστερη ζωή

Όλοι μας, έχοντας ανατραφεί με την ρήση «Τα αγαθά κόποις κτώνται» στο πίσω μέρος του μυαλού μας, δεν μπορούμε με μια πρώτη ματιά να αντιληφθούμε πως θα μπορούσε να μας ωφελήσει η άσκηση του Tai Chi (Τάι Τσι), καθώς δείχνει τόσο εύκολη, αργή, ήπια και αβίαστη. Δείχνει να εκτελείται με ελάχιστο κόπο χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Τα μαθήματα είναι ευχάριστα, χαλαρωτικά και αναζωογονητικά και πάντα, ακόμη κι αν προσέλθουμε στην τάξη κουρασμένοι κι αγχωμένοι, νιώθουμε ξεκούραστοι και ανανεωμένοι όταν τελειώνουμε την άσκηση, σαν μόλις να ξυπνήσαμε φρέσκοι, μετά από ένα ελαφρύ, μεσημεριανό ύπνο. Αφού δεν υπάρχει κόπος λοιπόν, από πού θα προέλθουν τα οφέλη στην υγεία;

Καθώς αρχίζουμε να γνωρίζουμε καλύτερα τους παλιότερους μαθητές της τάξης και μαθαίνουμε περισσότερα γι’ αυτούς, ανακαλύπτουμε πως όλοι έχουν βιώσει τα οφέλη του Τάι Τσι, τα οποία μπορεί να κυμαίνονται από την ανάκτηση του μυϊκού ελέγχου μετά από ένα ατύχημα, την ανακούφιση ή και τη θεραπεία σε πόνους αρθρώσεων,   την βελτίωση της ψυχική ευεξίας και της νοητική υγείας τους, μέχρι και την βοήθεια στην ταχύτερη ανάρρωση μετά από μια δύσκολη εγχείρηση. Άλλοι πάλι μας περιγράφουν ότι βιώνουν λιγότερο εντυπωσιακά αλλά εξίσου σημαντικά οφέλη όπως είναι ο έλεγχος του άγχους, η αυξημένη ευελιξία, ισορροπία κι ευκινησία, η αύξηση της ενέργειας και η βελτίωση  της αντοχής τους. Το γενικότερο βίωμα όλων όσων έχουν υπομονή κι επιμονή και καταφέρνουν να προχωρήσουν τελικά στο εσωτερικό αυτό μονοπάτι, είναι πως το Τάι Τσι τους βοηθάει να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους και έτσι την απολαμβάνουν περισσότερο.

Αναρωτιούνται οι αμύητοι συχνά, πως είναι δυνατόν κάτι τόσο αργό και τόσο ευγενές, το οποίο δείχνει να συμπεριλαμβάνει μικρή προσπάθεια, να έχει τόσο θεαματικά αποτελέσματα. Ένα από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνουνε για το Τai Chi είναι ότι τα οφέλη του αποδίδονται στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική. Σύμφωνα λοιπόν με την άποψη της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής, το Tai Chi και το Qi Gong (Τσι Γκονγκ – που είναι μέρος της άσκησης Τάι Τσι) χρησιμοποιούνται για βελτίωση της προσωπικής ενέργειας του ασκούμενου ώστε να επιτύχει την αυτοθεραπεία και την βέλτιστη υγεία. Το μοντέλο του Tai Chi βασίζεται στην παραδοχή ότι υπάρχει ένα βιοενεργειακό  σύστημα που διαπερνά όλο το σώμα του ανθρώπου. Η βιοενέργεια αυτή ή αλλιώς Qi (Τσι ή Κι – γνωστή και ως Πράνα στη γιόγκα) είναι πανταχού παρούσα και μεταφέρεται σε όλο το σώμα μέσα από ενεργειακά κανάλια τα οποία ονομάζονται μεσημβρινοί (περίπου σαν τον τρόπο που οι φλέβες μεταφέρουν το αίμα σε όλο το σώμα). Υπάρχουν δώδεκα κύριοι και οχτώ δευτερεύοντες μεσημβρινοί οι οποίοι μεταφέρουν το Qi στο ανθρώπινο σώμα και στα μεγάλα όργανά του. Διακοπτόμενη, αδύναμη ή μπλοκαρισμένη ροή του Qi προκαλεί ασθένειες. Το Tai chi προλαμβάνει τις ασθένειες ή τις θεραπεύει (στην Αμερική συνταγογραφείται) επειδή οι κινήσεις των μυών στις ασκήσεις έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να τονώνουν την ροή του Qi μέσα στο σώμα και τα κύρια όργανα του. Όταν λοιπόν το Τσι κυλάει ομαλά οι άνθρωποι είναι υγιείς και ευδιάθετοι. Οι ασκήσεις του Τάι Τσι έχουν ως αποτέλεσμα την καλλιέργεια, την ανάπτυξη και την αποθήκευση του Τσι που συνεπάγεται μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, καλύτερη υγεία και ταχύτερη ανάρρωση από ατυχήματα και ασθένειες.  Σύμφωνα με τη λογική τις κινέζικης ιατρικής, όλες οι ασθένειες (έλλειψη σθένους), ακόμα και οι πιο σοβαρές,  μπορούν να βελτιωθούν ή να θεραπευτούν με τη βελτίωση της ροής του Τσι. Όλες οι φόρμες του Τάι Τσι (φόρμα είναι μια σειρά από κινήσεις που εκτελούνται με ένα αργό, εστιασμένο τρόπο και συνοδεύονται από βαθιά αναπνοή) αποσκοπούν στη διέγερση των μεσημβρινών ώστε να βελτιωθεί αυτή η ενεργειακή ροή. 

Πέρα όμως από την βελτίωση της ενεργειακής ροής που ο δυτικός τρόπος σκέψης δύσκολα αποδέχεται, κάποιος θα μπορούσε να επικεντρωθεί και στα καθαρά μηχανικά οφέλη της άσκησης Τάι Τσι. Η έμφαση στη σωστή στάση του σώματος και στην ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης κατά τη διάρκεια της άσκησης, απελευθερώνει την ένταση και την πίεση στους σπονδύλους. Η βελτίωση της στάσης του σώματος βελτιώνει παράλληλα τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος και απομακρύνει τις εντάσεις από την πλάτη. Όλες οι φόρμες του Tai Chi έχουν ένα κοινό σκοπό: διαφοροποιούν το φορτίο που δέχονται οι αρθρώσεις αυξάνοντας τη ροή του φυσικού λιπαντικού και των θρεπτικών ουσιών μέσα σε κάθε άρθρωση, με συνέπεια αυτές να αποκτούν μεγαλύτερη ευκολία και ελευθερία κίνησης. Οι συνεχόμενες, με ροή κινήσεις μιας τυπικής ρουτίνας Tai Chi υποκρύπτουν έναν απίστευτο αριθμό περιστροφών όλων των αρθρώσεων. Ο λαιμός, οι παλάμες, οι ώμοι, οι αγκώνες, οι γοφοί, τα γόνατα, οι αστράγαλοι, όλα περιστρέφονται διαρκώς, αυξάνοντας την ευελιξία και το εύρος της κίνησης των αρθρώσεων. Την ίδια στιγμή, οι μύες, οι σύνδεσμοι και οι τένοντες που προστατεύουν και υποστηρίζουν τις αρθρώσεις ενισχύονται κι έτσι  διατηρούνται ευκίνητοι και υγιείς. Κι όλα αυτά ενώ εσείς απλά απολαμβάνεται την άσκηση παραμένοντας εστιασμένος στη φόρμα σας. Μια μορφή διαλογισμού σε κίνηση.

Ως μέτρο πρόληψης, η τακτική άσκηση του Τάι Τσι ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες εμφάνισης δυσκαμψίας και πόνου που οφείλεται σε οσφυαλγία, αρθρίτιδα και ισχιαλγία. Έπειτα υπάρχουν τα σημαντικά ψυχολογικά οφέλη που κερδίζονται από τη μοναδική σύνδεση νου και σώματος στο Tai Chi. Καθώς κατευθύνετε το νου σας να εστιάσει στις κινήσεις της φόρμας διαπιστώνετε ότι έχετε αποκόψει όλους τους εξωτερικούς περισπασμούς με αποτέλεσμα ένα διαυγέστερο και πιο χαλαρό μυαλό. Οι σκέψεις κατά την εκτέλεση της άσκησης εξαφανίζονται. Η γαλήνη του νου είναι ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη του Τάι Τσι. Κλινικές μελέτες στις ΗΠΑ αναφέρουν βελτίωση στην ισορροπία και την ειρήνη του νου μετά από μόλις οχτώ εβδομάδες εξάσκησης σε μια απλή φόρμα κινήσεων του Τάι Τσι. Άλλα, λιγότερο αναμενόμενα οφέλη του Τάι Τσι περιλαμβάνουν βελτιωμένη λειτουργία των εσωτερικών οργάνων του ανθρώπου, καλύτερη αναπνοή, χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης, ποιοτικότερο ύπνο και ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι περισσότεροι ασκούμενοι αναφέρουν βελτίωση της δύναμης, την αντοχής και της ευλυγισίας ως άμεσο αποτέλεσμα της άσκησης Τai Chi. Άλλοι πάλι αναφέρουν πως από τότε που έβαλαν το Τάι Τσι στη ζωή τους παρουσιάζουν μειωμένο στρες, λιγότερα αρνητικά συναισθήματα  και βελτιωμένη ικανότητα στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων. Θέλετε κι άλλα;

Λοιπόν, υπάρχουν κι άλλα, αλλά είναι δύσκολο να εκφραστούν με λόγια. Βιώνονται μετά από αρκετό χρόνο άσκησης καθώς ο ασκούμενος εξελίσσεται και εμβαθύνει στις φόρμες του Tai Chi απελευθερώνοντας πλήρως το νου του από τις καθημερινές έννοιες την ώρα που εκτελεί την φόρμα του. Μ’ αυτό τον τρόπο ο ασκούμενος οδηγείται σταδιακά στην ενθύμηση του αληθινού του εαυτού. Είναι ίσως αυτό που ο διάσημος δάσκαλος του Tai Chi και ένας από τους πλέον γνωστούς Δασκάλους Διαλογισμού στον κόσμο Daniel Mitel περιγράφει με τα παρακάτω λόγια:

“Πάντα παρομοιάζω την ενεργειακή άσκηση μέσα από το Τάι Τσι, με την κίνηση εντός ενός ωκεανού φωτός. Φαντάσου να μπορούσες να το κάνεις αυτό. Δηλαδή, να περπατάς, να κινείσαι και να ζεις σε αυτόν τον ωκεανό ενέργειας. Όταν το κάνεις αυτό, επανασυνδέεσαι άμεσα με την πραγματική Πηγή απ’ όπου όλοι προερχόμαστε. Θυμάσαι ξαφνικά ότι δεν είσαι απλά αυτό το σώμα και ο νους. Κι όταν το θυμηθείς αυτό, γίνεσαι ένα με το Αιώνιο Σύμπαν, ένα με τον Ωκεανό της Ενέργειας και θυμάσαι ποιος είσαι αληθινά.”

Δημήτρης Στογιαννίδης

Συνοδοιπόροι είμαστε με τον ίδιο προορισμό